Ai dous mil anos en galicia non se falaba o galego nin en Madrid o castelán, falábase a lingua dos antigos habitantes. So se conservan palabras como: Samil, Barallobre, Cambre, toxo, alpendre, burato, touciño...
Cando chegaron os romanos xa se empezaban a ver os primeiros castros. Polo norte tamén se asomaban as naves de Xulio César. Os homes e mulleres tiveron que enfrontarse no monte e por culpa disto entrou o latín.
O Latín vulgar
Os romanos falaban e escribían en latín, pero non era o mesmo latín dos romanos cultos. Tamén viñeron moitos bárbaros que falaban un latín macarrónico. Este latín chamábase latín vulgar, e os que falaban os romanos era o latín culto. Os novos galegos que escoitaron falar o latín vulgar foron converténdoa nunha nova lingua, o galego.
No século XX nace o reino de Portugal e Gallaecia que estaba dividida polo rio Miño.
Os portugueses levaron o galego-portugés ata Lisboa e o Algarve. E continuaron por Brasil, China e África.
Na Idade Media xa se falaba o galego en todas as vilas e cidades de Galicia. Era a lingua de uso normal.
Os trobadores pasaban o día escribindo cantigas de amor, cantigas de amigo, de escarnio e maldicir. Alfonso X o sabio escribia en galego as suas composicións poéticas.
Os Séculos Escuros
Os Séculos Escuros coñecese porque un día meteuse o sol polo oriente e non volveu a saír ata varios séculos mais tarde. No século XV a raiña Isabel de
Castela e o rei Fernando de Aragón e foron ampliando o reino ata as Novas Indias. O catalán seguiu penetrando en galicia, pero a xente seguiu falando en galego.
O galego desapareceu dos dos documento porque agora teñen que estar escritos en castelán. Nos séculos escuros como a xente falaba en castelán houbo conflitos de diglosia entre as duas linguas.
Os Séculos de ouro
No século de ouro os homes labregos e mulleres tiveron que marchar a Castela a buscar traballo, ían segar os campos. En Castela estaban pasando por un momento de miseria e a xente empezaron a burlarse dos galegos. O autoodio era que unha persoa humilde chagase a despreciar a si misma porque en Castela era moi normal chamarlle a xente Paio como aqui e normal chamarlle Pepe ou Borja.
O Século das luces
No século das luces (XVIII) España saiu da crise economica. Nesta época o millo e as patacas axudaron muito porque foi cando chegaron os galegos de América.
Os Ilustrados
Naquela época as escolas eran todas católicas e aprendíase a falar castelan e latín. Había nenos que solo escoitaban falar o galego na vida diaria coa familia.
O Padre Feixoo, o padre Sarmiento e outros reclamaban a categoría do idioma galego.
O Rexurdimento
No século XIX o galego volveuse a escribir nos libros, e Rosalia de Castro, Curros Enriquez e Pondal, escribiros poemas.
Neste século tamén apareceu o galegismo que é un movemento cultural e político que defende a Galicia e o seu idioma. Ainda que os escritores escriban en galego o castelán seguíase a falar en vilas e cidades.
Castelán na escola
O Goberno de Madrid púxose a uniformar a lingua para que todo o mundo falase en Castelán e na escola tamén. Este goberno puxo lingua obrigatoria en castelán e ameazou en castigar os mestres que falasen en galego na educación.
Con este apoio o castelan seguia avanzando polas vilas e cidades de Galicia.
Galicia dividida
Outra decisión que planteou o goberno de Madrid poruque a xunta ainda non existia, foi dividir Galicia en catro provincias. De esta maneira no ano 1833 Galicia quedou dividida en catro provincias: A Coruña, Lugo, Ourense e Pontevedra.
A xente galegista queria o pais xunto e falando o galego o seu idioma oficial.
Os precursores
Rosalía de castro, Manuel Murguía, Eduardo Pondal e Curros Enriquez, coñecéronse como Precursores porque foron os que iniciaron a recuperacion do galego na literatura.
Unha lingua de orella
Os escritores galegos encontraronse cun problema de que non tiñan diccionarios nin gramática.
No século XIX publicáronse as primeiras gramaticas de galego q tamen se plubicaron os primeiros diccionarios ainda que erean en galego-castelán.
Unhga lingua para poetas
Os galegos pensaban que o galego so era para falar cos colegas, nas ferias e coas bestas.
Volveu a ser a lingua utilizada na poesía e na escritura.
Unha lingua para científicos
No século XX a xente da xeración nos tirou o galego da poesía.
A lingua galega tratou todos os temas de ciencias.
O estatuto do 36
O 14 de abril de 1931, proclamouse a II República e o rei Alfonso abandona a poltrona.
Os galegos fundaron un partido que a sua finalidade era estudar o galego.
O golpe do 36
O 18 de xuño de 1936 o galego volveu sufrir outro ataque, esta vez contra un ferrolán.
O primeiro que fixeron estes primeiros galegos foi botar a baixo o estatuto de Galicia. O ataque durou corenta anos e o poeta Celso Emilio Ferreiro chamaulle a este periodo "longa noite de pedra".
A lingua desterrada
Neste novo século escuro o galego volveu a desaparecer dos libros porque o prohibiron os golpistas.
México, Bos Aires e outras cidades americanas acolleron os galegos desterrados. E foi alí onde o galego volveu os libros.
Unha lingua clandestina
Nos anos 50 Franco e os seus tiveron abrir a man para non aparecer diante do mundo polos lobos que eran. O galego foi aparecendo pouco a pouco nos libros outra vez.
Galego non obrigatorio
Cando Franco morreu Galicia volveu a ter Estatuto de Autonomía, e non obriga a coñecer o galego nin a falalo.
Tranquilos! el gallego aún no ha muerto
Actualmente o galego sigue estando nas vilas antigas e nos feirantes.